Polski owczarek nizinny przyciąga nie tylko wyglądem, ale i charakterem. Energiczny, bystry, mocno związany ze swoją rodziną. Ma osobowość, którą trudno pomylić z inną. Uwielbia ruch i pracę z człowiekiem. Sprawdza się w mieście i na wsi, pod warunkiem że nie nudzi się w czterech ścianach.
Owczarek nizinny polski (Polski Owczarek Nizinny, w skrócie PON) to rasa wywodząca się z Polski, której początki sięgają XIV wieku. Uważa się, że powstał ze skrzyżowania rodzimego psa pasterskiego z psami przywożonymi przez kupców i osadników, m.in. owczarkami z rejonu Tybetu oraz psami pasterskimi z Węgier. Ich głównym zadaniem było pilnowanie i zaganianie stad owiec na terenach nizinnych Polski. Z czasem zyskały uznanie wśród rolników również jako psy stróżujące i rodzinne.
W XX wieku rasa niemal zanikła w wyniku II wojny światowej. Odbudowa populacji zaczęła się w latach 50., głównie dzięki staraniom dr Danuty Hryniewicz, która prowadziła hodowlę pod nazwą “Z Kordegardy”. Jeden z jej psów o nazwie Smok stał się przodkiem wielu współczesnych owczarków nizinnych. W 1963 roku FCI uznała oficjalnie PON-a za polską rasę. Należy do
grupy 1 – Owczarki i psy pasterskie (oprócz szwajcarskich psów pasterskich), sekcji 1 – Owczarki, numer wzorca 251.
Od tamtej pory owczarek nizinny zyskał popularność nie tylko w Polsce, ale również w Niemczech, Wielkiej Brytanii i USA. Rasa zachowała swoje użytkowe cechy, a jednocześnie przystosowała się do roli psa towarzyszącego i wystawowego.
Owczarek nizinny to pies średniej wielkości, o krępej, silnej budowie i charakterystycznym wyglądzie. Dorosłe osobniki osiągają od 42 do 50 cm wysokości w kłębie, ważąc od 13 do 23 kg. Ciało ma prostokątną sylwetkę, a ruchy są sprężyste i energiczne.
Sierść PON-a jest obfita, długa, gęsta i lekko falista. Pokrywa całe ciało, łącznie z głową i oczami, nadając mu nieco “zabawną” i rozczochraną aparycję. Podszerstek jest miękki i chroni przed zimnem i wilgocią.
Kolor sierści polskiego owczarka nizinnego może być bardzo zróżnicowany: od białego, przez szarości, beże, aż po czarne z różnymi znaczeniami. Jedną z cech rozpoznawczych rasy jest bujna grzywka oraz ogon, który często jest krótki lub szczątkowy (może występować naturalny bobtail).
Spojrzenie PON-a, choć nierzadko przysłonięte sierścią, jest czujne i bystre, a uszy średniej wielkości, osadzone wysoko i zwisające.
Cechy charakterystyczne owczarka nizinnego:
Polski owczarek nizinny to pies niezwykle inteligentny, bystry i pełen energii. Jego pasterskie korzenie sprawiły, że jest czujny, samodzielny i bardzo przywiązany do swojego opiekuna. Nie jest typem psa dominującego, ale potrzebuje jasnych zasad i przewodnictwa.
W stosunku do rodziny jest oddany i lojalny, bardzo szybko przywiązuje się do ludzi. Lubi uczestniczyć we wszystkich aktywnościach domowników. Doskonale odnajduje się w rodzinach z dziećmi, będąc dla nich cierpliwym towarzyszem zabaw. Jego temperament jest zrównoważony, ale jednocześnie żywy. Potrzebuje właściciela konsekwentnego, ale cierpliwego i czułego. Wobec obcych może być początkowo nieufny, lecz nigdy agresywny, raczej ostrożny i obserwujący.
Dobrze znosi towarzystwo innych psów i zwierząt, zwłaszcza jeśli od szczeniaka był socjalizowany. W przypadku innych samców może wykazywać dominujące zachowania, ale rzadko dochodzi do konfliktów.
Polski owczarek nizinny potrzebuje aktywności. W mieszkaniu sprawdzi się jedynie wtedy, gdy zapewni mu się codzienną dawkę ruchu i stymulacji umysłowej. W domu z ogrodem będzie szczęśliwszy, ale nie powinien być izolowany, wymaga kontaktu z człowiekiem.
Należy podkreślić, że polski owczarek nizinny wyróżnia się silnym instynktem stróżującym. Jest czujny i zawsze uważnie obserwuje otoczenie. W razie zbliżającego się gościa szybko i zdecydowanie da znać domownikom, że ktoś nadchodzi. Ponadto, dzięki swojemu pasterskiemu pochodzeniu doskonale radzi sobie z pracą przy stadach zwierząt (zarówno owiec, jak i krów czy kóz). Pracuje samodzielnie, ale jednocześnie uważnie reaguje na sygnały opiekuna.
Codzienność z polskim owczarkiem nizinnym:
Sierść polskiego owczarka nizinnego wymaga regularnej i starannej pielęgnacji. Ze względu na swoją długość i gęstość, ma tendencję do tworzenia kołtunów, szczególnie za uszami, pod pachami i na ogonie. Jeżeli nie mamy zamiaru zajmować się jego długowłosą sierścią, to możemy wybrać się do groomera, który będzie profesjonalnie ją pielęgnował. Zaleca się czesanie owczarka co najmniej 2–3 razy w tygodniu, a w okresie linienia nawet codziennie.
PON nie wymaga częstych kąpieli, ale należy to robić, gdy sierść jest zabrudzona, najlepiej przy użyciu delikatnych szamponów dla psów długowłosych.
Pazury należy przycinać co kilka tygodni, szczególnie jeśli pupil mało chodzi po twardym podłożu. Uszy trzeba regularnie sprawdzać i czyścić, aby zapobiec infekcjom. Oczy, mimo że ukryte pod sierścią, też wymagają kontroli i ewentualnego przemywania. Zęby powinny być czyszczone regularnie, najlepiej codziennie przy pomocy pasty dla psów lub specjalnych gryzaków dentystycznych.
Warto pamiętać, że dbanie o higienę polskiego owczarka nizinnego to nie tylko kwestia estetyki, ale też zdrowia. Zaniedbana sierść może prowadzić do odparzeń, stanów zapalnych skóry czy pasożytów. Brak higieny uszu, oczu i zębów u owczarka nizinnego może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych, stanów zapalnym oraz infekcji grzybiczych lub bakteryjnych.
O czym jeszcze warto pamiętać:
Polski owczarek nizinny to generalnie rasa odporna i długowieczna. Wiele osobników dożywa nawet 12–15 lat. Mimo to, jak każda rasa, ma pewne predyspozycje do konkretnych schorzeń.
Schorzenie polega na nieprawidłowym ukształtowaniu panewki stawu biodrowego lub łokciowego, co prowadzi do nadmiernego tarcia i stopniowego niszczenia stawu. Polski owczarek nizinny może wykazywać sztywność po odpoczynku, trudności we wchodzeniu po schodach i zmniejszoną chęć do zabawy. Z czasem rozwija się bolesna choroba zwyrodnieniowa. Diagnostyka opiera się na zdjęciach RTG, a leczenie może być zachowawcze (leki, suplementy, rehabilitacja) lub operacyjne. Profilaktyka obejmuje kontrolę wagi, zbilansowaną dietę, umiarkowany ruch i unikanie skakania lub ograniczenie forsownych aktywności w okresie wzrostu.
Centralny postępujący zanik siatkówki (CPRA) oraz dystrofia barwnikowego nabłonka siatkówki (RPED) są dziedzicznymi chorobami oczu, które prowadzą do degeneracji siatkówki, najpierw komórek odpowiedzialnych za widzenie w nocy, a później także za widzenie dzienne. Objawy pojawiają się stopniowo: pies może potykać się o przedmioty, unikać ciemnych pomieszczeń lub zachowywać się niepewnie po zmroku. Choroba nie powoduje bólu, ale prowadzi do całkowitej ślepoty. Obecnie nie istnieje skuteczne leczenie, dlatego tak ważne są badania DNA rodziców i unikanie rozmnażania nosicieli tego schorzenia. Psy z CPRA mogą dobrze funkcjonować w znanym otoczeniu przy wsparciu opiekuna.
Alergie głównie występują na tle pokarmowym, które objawiają się wypadaniem włosa, stanami zapalnymi uszu, biegunkami i wymiotami oraz częstym drapaniem się psa.
Ponadto, polski owczarek nizinny ze względu na swoją gęstą, długą sierść jest podatny na różnego rodzaju schorzenia skóry, zwłaszcza jeśli pielęgnacja jest niewystarczająca. Zbite kołtuny mogą zatrzymywać wilgoć, prowadząc do powstawania odparzeń, grzybic i zakażeń bakteryjnych. Najczęstsze objawy to swędzenie, łuszczenie się skóry, wyłysienia i nieprzyjemny zapach. Leczenie zależy od przyczyny i może obejmować kąpiele lecznicze, antybiotyki czy dietę eliminacyjną. Kluczowa jest profilaktyka, czyli regularne szczotkowanie, kąpiele w razie potrzeby i monitorowanie stanu skóry.
Dotyka najczęściej suczek owczarków nizinnych między 4-10 rokiem życia. Schorzenie to podobnie jak u innych ras, objawia się spowolnieniem metabolizmu z powodu niedoboru hormonów tarczycy. Typowymi symptomami niedoczynności tarczycy są: otyłość, apatia, nietolerancja zimna, matowa i wypadająca sierść. Mogą wystąpić również problemy skórne (łojotok, łuszczenie się skóry, przebarwienia i infekcje). Choroba może negatywnie wpływać na układ krążenia (zwolnione bicie serca) i układ nerwowy (problemy z równowagą, niedowłady). Leczenie polega na dożywotniej suplementacji hormonów tarczycy.
Aby zapobiegać chorobom, ważne są regularne wizyty u weterynarza, obejmujące co najmniej raz w roku pełne badanie kontrolne, szczepienia, odrobaczanie oraz profilaktykę przeciwkleszczową i przeciwpchelną. Wskazane są również badania genetyczne przy planowanym zakupie psa z hodowli. Odpowiedzialny hodowca przedstawi wyniki badań rodziców i udokumentuje brak obciążeń dziedzicznych.
Inteligentny, ale niezależny, pies taki jak polski owczarek nizinny uczy się szybko, jeśli szkolenie jest ciekawe i konsekwentne. Łatwo przyswaja nowe komendy, jednak potrzebuje jasnych zasad i zaangażowanego przewodnika. Najlepiej sprawdzają się metody pozytywnego wzmocnienia: nagrody, pochwały, zabawa.
Szczeniaka należy socjalizować już od pierwszych tygodni życia. Kontakt z różnymi ludźmi, psami, dźwiękami i miejscami pozwala uniknąć lęków i nadmiernej ostrożności w dorosłym życiu.
Polskie owczarki nizinne doskonale odnajdują się w różnorodnych aktywnościach, gdzie mogą wykorzystać swoją zwinność, bystrość i naturalny instynkt pracy. To psy, które nie tylko lubią ruch, ale przede wszystkim potrzebują stymulacji intelektualnej. Uwielbiają pracować nosem, uczyć się nowych poleceń i reagować na sygnały opiekuna. Ich pasterska przeszłość sprawia, że chętnie podejmują się zadań wymagających koncentracji i samodzielnego działania. Idealnym uzupełnieniem codziennej aktywności są zabawy w tropienie zapachów, nauka przynoszenia konkretnych przedmiotów, wykonywanie sekwencji komend czy nawet praca z wykorzystaniem toru przeszkód. PON czuje się najlepiej, gdy ma cel i może być aktywnym uczestnikiem codziennego życia swojego opiekuna.
Owczarek nizinny nie ma szczególnych wymagań żywieniowych, ale powinien otrzymywać pełnowartościową karmę dostosowaną do wieku, wielkości i poziomu aktywności. Dobrze sprawdza się zarówno karma sucha wysokiej jakości, jak i dieta oparta na gotowanym mięsie lub BARF , jeśli jest dobrze zbilansowana.
Posiłki należy podawać 2 razy dziennie, unikając przekarmiania. Skłonność do nadwagi może pogłębić problemy ze stawami, a także wpłynąć negatywnie na serce i ogólną kondycję psa. Dietę należy dostosować do wieku, aktywności i stanu zdrowia psa. Szczenię, dorosły pupil i senior mają inne potrzeby.
Warto podawać suplementy wspierające stawy (glukozamina, chondroityna) oraz oleje bogate w kwasy omega-3 dla dobrej kondycji sierści, skóry i wsparcia układu odpornościowego. Dobrym dodatkiem są też probiotyki, wspomagające trawienie. Dostęp do świeżej wody powinien być nieograniczony. Należy często wymieniać wodę i dbać, by miska była zawsze czysta, zwłaszcza latem.
Wskazówki dotyczące żywienia owczarka nizinnego:
Owczarek nizinny to wszechstronny, rodzinny pies o wysokiej inteligencji i dużym potencjale do nauki. Doskonale odnajduje się jako pies towarzyszący, stróżujący, a także aktywny uczestnik sportów kynologicznych. Jest lojalny, oddany, czuły wobec domowników i bardzo towarzyski.
Wymaga konsekwentnego wychowania, regularnego ruchu i starannej pielęgnacji. Jest idealnym wyborem dla aktywnych rodzin, które poświęcą mu czas, uwagę i zapewnioną aktywność fizyczną oraz umysłową. Polski owczarek nizinny będzie szczęśliwy wszędzie, gdzie będzie zaangażowany w życie domowników, odwdzięczy się miłością, czujnością i oddaniem.
Zdjęcia we wpisie:
Maltańczyk jest uroczym psem, białą kulką o wyjątkowo sympatycznym usposobieniu. Z niezwykłą łatwością, zaledwie w ciągu paru sekund, potrafi roztopić ludzkie serce. Jest psem do towarzystwa, doskonałym przyjacielem rodziny, chociaż jego długi i interesujący rodowód wskazuje na różne predestynacje.
Ropomacicze to poważne zagrożenie dla życia każdej suczki. Brzmi groźnie? I słusznie. Nie jest to jednak wyrok, o ile zareagujemy szybko i rozsądnie. Ten stan zapalny może zaatakować znienacka, często tuż po cieczce, kiedy wszystko zdaje się wracać do normy. A jednak coś zaczyna być nie tak. Pupil staje się osowiały, nie chce jeść, częściej pije… i to już powinno zapalić lampkę ostrzegawczą.
Chihuahua – najmniejszy pies świata jest wesołym zawadiaką o wielkim sercu. Aż trudno uwierzyć, że w tak małym ciałku drzemią tak duże pokłady wrażliwości i olbrzymi temperament.
